Nanodiagnostyka i nanomedycyna to cały czas raczkujące w Polsce technologie, ale w przyszłości ich rozwój może zmienić oblicze medycyny. Za pomocą nanorobotów, mniejszych od bakterii, możliwe będzie m.in. dostarczanie leków bezpośrednio do chorych organów, co poprawi skuteczność i szybkość terapii albo wczesne wykrywanie komórek rakowych. Nanocząsteczki mogą też znaleźć zastosowanie na przykład w implantologii albo leczeniu stomatologicznym. Efektem będzie radykalna poprawa skuteczności, kosztów i bezpieczeństwa leczenia, na czym skorzystają przede wszystkim pacjenci.
– Nanotechnologia może mieć spektakularny wpływ i rewolucyjnie wpłynąć na rozwój medycyny. Przede wszystkim, stosując inteligentne leki, zwiększamy skuteczność i bezpieczeństwo terapii, czy stosując nowe rozwiązania w implantologii, możemy zmieniać kierunek działania leków. Oprócz tego możemy również wpływać w znaczący sposób na bezpieczeństwo pacjentów. Wcześniejsze wykrywanie chorób zmniejszy też liczbę hospitalizacji, co przełoży się na spadek kosztów leczenia – mówi agencji informacyjnej Newseria Biznes Renata Pawlak-Morka, dyrektor rozwoju produktów w Gedeon Richter Polska.
Zarówno w Polsce, jak i za granicą prowadzonych jest obecnie szereg projektów związanych z wykorzystaniem nanotechnologii w medycynie. Takie prace prowadzą m.in. Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, uczelnie wyższe w Poznaniu i Toruniu oraz Politechnika Warszawska. Wszystkie projekty prowadzone w jednostkach naukowych są związane z wczesnym wykrywaniem chorób, diagnostyką, zwiększaniem skuteczności i bezpieczeństwa leków oraz implantologią bądź stomatologią.
– Nanotechnologia w medycynie jest wykorzystywana wielokierunkowo. Jest wykorzystywana w modelach diagnostycznych, m.in. do wczesnego wykrywania komórek rakowych, dzięki czemu możemy szybko rozpocząć terapię, a z drugiej strony – zwiększyć prawdopodobieństwo wyleczenia pacjenta. Oprócz diagnostyki możemy wykorzystywać nanotechnologię również w terapii celowanej, możemy wpływać na farmakokinetykę, farmakodynamikę leków, jak również bardziej precyzyjnie określać miejsce ich działania – wymienia Renata Pawlak-Morka.
Wykorzystanie nanotechnologii w farmacji to skuteczniejsze i bezpieczniejsze leki, co jest oczywistą korzyścią dla pacjentów. Z kolei w implantologii pozwoli na przykład pokrywać endoprotezy specjalnymi cząsteczkami, które zminimalizują ryzyko odrzucenia wszczepionego materiału.
– Biorąc pod uwagę wiedzę, którą dysponuję, współpracując z jednostkami naukowymi, mogę powiedzieć, że nanotechnologia w Polsce jest na bardzo wysokim poziomie. Prowadzimy szereg prac badawczych, które mają zarówno publikacje, jak i zgłoszenia patentowe. Nie odbiegamy od norm europejskich, jesteśmy na tym samym poziomie – ocenia dyrektor rozwoju produktów w Gedeon Richter Polska.
Nanotechnologia cały czas się rozwija – w ubiegłym roku po raz pierwszy zastosowano ją do leczenia in vivo. Wykorzystując mikromotory naukowcy skutecznie wyleczyli bakteryjne zapalenie żołądka u myszy, co oznacza, że w przyszłości z dużym prawdopodobieństwem możliwe będzie leczenie ludzi poprzez dostarczanie leku bezpośrednio do chorego organu za pomocą mikroskopijnych robotów, które same ulegną autodestrukcji, nie wywołując działań niepożądanych.